امینت! مبحثی پیچیده و البته حیاتی…
درست زمانی که احساس میکنید دادهها و اطلاعات شخصی و تجاریتان در امنیت کامل قرار دارند بزرگترین اشتباه را مرتکب شدهاید. اجازه دهید خیالتان را راحت کنیم، مفهومی به اسم امنیت کامل وجود ندارد. چه در دنیای دیجیتال و چه در دنیای واقعی! همیشه تهدیدات و شکافهایی هستند که شما و دیتاهای مورد نظرتان را به خطر میاندازند. اما نترسید(البته که عنصر ترس باعث میشود بهترین تمهیدات را برای مقابله با شرایط مختلف در نظر بگیرید)
شما میتوانید به کمک استراتژیها و راهکارهایی این امنیت را تقویت کنید.
ما امروز در این مطلب قصد داریم که در مورد اهمیت امنیت اطلاعات در سازمانها صحبت کنیم. همچنین قبل از اینکه سراغ اهمیت این موضوع برویم، نگاهی اجمالی به مفهوم امنیت اطلاعات بیندازیم. پیشنهاد میکنیم تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
امنیت اطلاعات یعنی چه؟
به امنیت در دنیای دیجیتال فکر کنید. اولین مواردی که به ذهنتان میرسند کداماند؟ رمز عبورها؟ دیوارهای آتش؟ آنتی ویروسها؟
امنیت اطلاعات یا همان Information Security که به اختصار به آن InfoSec هم گفته میشود مجموعهای از فرآیندها و فعالیتهایی هستند که از دسترسیهای غیرمجاز، مقابله با انواع تهدیدات، تخریبها و رازداری سیستمها انجام میشوند. بنابراین InfoSec از دادههای حیاتی سازمان که در این سیستم اطلاعاتی قرار دارند محافظت میکند. وقتی اینجا از دیتا صحبت میکنیم منظورمان همه دادههای دیجیتال و غیردیجیتال هستند. همچنین این دادهها میتوانند دادههای تجاری، شخصی، دادههای سیستم، شبکه و مشتریان باشند. مهم حفاظت از هر چیزی به اسم داده است که امنیت آنها برای شما حائز اهمیت است.
در امنیت اطلاعات هدف حفظ محرمانگی، صحت و دسترسی به دادههاست.
محرمانگی(Confidentiality)، صحت(Integrity) و دسترسی(Availability) 3 اصل مهم در امنیت اطلاعات به حساب میآیند. این فاکتورها با اسم CIA هم شناخته میشوند. اگر موافق باشید در ادامه به جزئیات بیشتر این موارد بپردازیم:
محرمانگی اطلاعات
محرمانگی اطلاعات در InfoSec به عنوان یکی از مهمترین عناصر شناخته میشود. به طوری که وقتی صحبت از امنیت اطلاعات میشود اولین چیزی که در ذهن کاربر نقش میبندد موضوع محرمانگی – Confidentiality است. زمانی دادهها به صورت محرمانه نگهداری و حفظ میشوند که تنها افراد مجاز قادر باشند به آنها دسترسی داشته باشند. برای اینکار شما باید بتوانید موضوع دسترسی را برای کاربران مجاز و غیر مجاز تعریف کنید. رمز عبور، کدگذاری و احراز هویت از اقدامات اولیهای هستند که در جهت محرمانه نگه داشتن دادهها انجام میشوند.
صحت اطلاعات
اصل بعدی در امنیت اطلاعات صحت دادهها یا همان Integrity است. به نظر شما صحت دادهها به چه معنی است؟ بله درست حدس زدید! صحت دادهها یعنی جلوگیری از تغییرات و اصلاحات نادرست دیتای موجود در پایگاه داده – فرقی هم نمیکند این اقدامات به صورت تصادفی یا برنامهریزی شده باشند. مهم مسدود کردن این فعالیتهاست. جالب است بدانید اکثر اقداماتی که منجر به محرمانگی دادهها میشوند در بخش صحت دادهها هم جواب میدهند – فراموش نکنید، هکرها(افراد سودجو) بدون دسترسی به اطلاعات نمیتوانند تغییری هم در آنها ایجاد کنند – البته به غیر از این اقدامات معمول ابزارهای تخصصی دیگری هم برای حفظ صحت دادهها وجود دارند که میتوانید با توجه به نیاز کسب و کارتان به سراغ یکی از آنها بروید.
همچنین میتوانید به طور مرتب با تهیه نسخه پشتیبان از دادهها، دیتای دستکاری نشده را برای خودتان آرشیو کنید تا در صورت بروز هر گونه مشکل و تغییرات به راحتی این دادهها را بازیابی کنید. موضوع دیگری که در مبحث صحت دادهها به چشم میخورد مفهوم عدم تکذیب است. در این بخش یک سازمان باید بتواند ثابت کند که در حفظ صحت دادهها موفق بوده(مخصوصا در بخش حقوقی)
دسترسی اطلاعات
فاکتور بعدی در امنیت اطلاعات دسترسی – Availability به دیتای موجود است. همان طور که گفتیم شما باید از دسترسی غیر مجاز کاربران نامعتبر به سیستم و دادهها جلوگیری کنید. از طرفی در مبحث دسترسی اطلاعات باید کاری کنید که کاربران مجاز به راحتی و در سریعترین زمان ممکن به دادهها دسترسی داشته باشند. دسترسی صحیح به اطلاعات به معنی یکپارچه کردن فرآیندهای شبکه و البته محاسبات حجم دادههای موجود است. جدای از این باید همیشه انتظار اتفاقات غیر منتظره را داشته باشید – به همین خاطر پیشنهاد میکنیم همیشه از تمامی دیتای موجود در پایگاه داده نسخه پشتیبان تهیه کنید. این کمک میکند تا در صورت بروز هر گونه خطا و اشتباهی همچنان به دادههای حیاتی و اولیه دسترسی داشته باشید.
خب، تا اینجای کار با ۳ فاکتور مهم امنیت دیتا آشنا شدید. با اینکه تمامی این فاکتورها حائز اهمیت هستند، اما بد نیست بدانید که میزان اهمیت آنها با توجه به جنس یک کسب و کار کاملا متفاوت است. به این معنی که هر کسب و کاری با در نظر گرفتن نیازها و چهارچوبهای خودش بر روی یکی از این ۳ اصل بیشتر تمرکز میکند. به عنوان مثال یک تجارت فعال در زمینه پزشکی بر روی محرمانگی دادهها تاکید میکند در حالی کسب و کارهای فعال در زمینه مالی و بانکی بر روی صحت دادهها تمرکز میکنند.
با انواع اقدامات امنیت اطلاعات آشنا شوید
امنیت اطلاعات دارای زیرمجموعههای متنوعی است. زیرمجموعههایی که هر کدام مدل بخصوصی از دادهها را پوشش میدهند و با توجه به همین دادهها فرآیندهای مرتبط با اقدامات امنیتی را پشت سر میگذارند. به طور کلی امنیت اطلاعات شامل مجموعههای زیر است:
- امنیت اپلیکیشن – Application Security
- امنیت زیر ساختها – Infrastructure security
- امنیت ابری – Cloud Security
- کریپتوگرافی – Cryptography
- پاسخ حادثه – Incident response
- مدیریت آسیبپذیری – Vulnerability Management
- بازیابی آسیبها – Disaster Recovery
امنیت اپلیکیشن
امنیت برنامه شامل مجموعه اقدامات امنیتی است که علاوه بر برنامهها از APIهای مرتبط با اپلیکیشنها هم محافظت میکند. با استفاده از این استراتژی میتوانید باگها و شکافهای امنیتی موجود در برنامهها را شناسایی و حتی محدود کنید. نادیده گرفتن امنیت این بخش باعث میشود که راه برای درزهای امنیتی و دسترسیهای غیرمجاز به برنامهها باز شود و همه اینها باعث میشوند که اطلاعات و دیتای مهم در معرض خطر قرار بگیرند. در فرآیند امنیت برنامهها بیشترین تمرکز بر روی شخصی سازی ابزارهایی است که برنامهها را تست و اسکن میکنند. علاوه بر این یک پوشش امنیتی برای آنها فراهم میکنند. این ابزارها کمک میکنند تا آسیبپذیریهای برنامه و اجزای محیطی را شناسایی کنید. این باعث میشود که قبل از منتشر کردن برنامه مشکلات آن را برطرف کنید. در نتیجه آسیب پذیریها در نطفه از بین میروند. این استراتژی امنیتی علاوه بر برنامههای در حال استفاده بر روی برنامههای در حال توسعه هم اعمال میشود.
امنیت زیرساختها
امینت زیرساختها یا همان Infrastructure Security اقدامات امنیتی است که از زیرساختهایی مثل شبکه، سرورها، دستگاههای مشتری، تلفنهای همراه و همچنین مراکز دادهای محافظت میکند. به یاد داشته باشید، هر چقدر که این زیرساختها رشد بیشتری داشته باشند و ارتباط بین آنها گسترش پیدا کند در معرض خطر بیشتری هم قرار میگیرند. فراموش نکنید، وقتی که یکی از اجزای سیستم شما آلوده میشود تمامی دستگاههای متصل به آن هم تهدید میشوند. چاره چیست؟ در امنیت زیرساختها مهمترین هدف به حداقل رساندن این وابستگیها و البته جدا کردن اجزای سیستم است – در حالی که همچنان بتوانند ارتباطی گسترده با هم داشته باشند.
امنیت ابری
امنیت ابری(Cloud Security) شامل مجموعه اقداماتی است که برای ایمن نگهداشتن برنامهها و زیرساختها انجام میشود. با این تفاوت که اینجا همه فرآیندها در محیط ابری و بر روی اجزای متصل به Cloud انجام میشوند. این استراتژیها بیشتر بر روی آسیبها و شکافهایی که از سمت فضای اینترنت و آنلاین نشات میگیرند تمرکز میکنند – به عنوان مثال، فضای ابری عمومی. در نتیجه ابزارهایی که در این بخش استفاده میشوند به طور اختصاصی برای شناسایی این مدل تهدیدات توسعه داده شدهاند. یکی دیگر از رویکردهای امنیت ابری همکاری با سرویسدهندگان خدمات ابری است. به این خاطر زمانی که از سرویسها و برنامههای ابری استفاده میکنید به طور کامل نمیتوانید بر روی زیرساختها مدیریت داشته باشید. بنابراین در این فرآیندها همیشه باید تهدیداتی که از بیرون نشات میگیرند را هم در نظر بگیرید.
کریپتوگرافی
مورد بعدی که قصد داریم بررسی کنیم کریپتوگرافی است. در این استراتژی از رمزنگاری محتوا برای ایمن نگهداشتن آن استفاده میکنیم. زمانی که دادهها رمزنگاری شده باشند تنها برای کاربرانی که شیوه رمزگشایی را بلد باشند قابل رویت هستند. در غیر این صورت کسی قادر به دیدن محتوا نخواهد بود. همچنین تیم امنیتی میتوانند از این روش برای محرمانگی و صحت دادهها در حین ذخیره سازی و انتقالات هم استفاده کنند. البته این هم در نظر بگیرید، زمانی که کاربری دادههای رمزنگاری شده را رمزگشایی میکنند تمامی اطلاعات در معرض سرقت یا اصلاحات نادرست قرار میگیرند. در این فرآیند تیم امنیتی برای در امان نگهداشتن دیتای حیاتی از الگوریتمهای رمزنگاری و تکنولوژی بلاکچین استفاده میکنند.
پاسخ حادثه
Incident Response مجموعهای از رویهها و ابزارهایی هستند که میتوانید به کمک آنها رویدادهای تهدیدآمیز را شناسایی، بررسی و برطرف کنید. به طور خلاصهتر میتوان گفت که این استراتژی پاسخی مناسب به حملات، بلایای طبیعی و البته خطای انسانی است که سیستم را در معرض خطر قرار میدهند. این خطرها شامل تمامی اقداماتی است که به اطلاعات آسیب میرسانند یا آنها را در معرض سرقت قرار میدهند. یکی از رایجترین ابزارهایی که برای این بخش از آن استفاده میشود IRP یا همان Incident Response Plan است. نقشهای که شامل تمامی قوانین و چهارچوبهای پاسخ به تهدیدات میباشد. از طرفی این برنامه کمک میکند تا سیاستهای امنیتی برای کاربران کاملا روشن شود و در نهایت هم باعث توسعه روشهای حفاظتی میشود.
مدیریت آسیبپذیری
مدیریت آسیبپذیری شامل تمامی اقداماتی است که به منظور کاهش خطرات ذاتی که سیستم و برنامهها را تهدید میکنند انجام میشوند. هر چقدر که میزان آسیبپذیریهای یک سیستم و اجزای آن کمتر باشد اطلاعات، دیتا و منابع موجود هم ایمنتر خواهند بود. همچنین اقدامات مربوط به این استراتژی به شناسایی، آزمایش، رسیدگی و اسکن خطرات وابسته است. از طرفی اکثر اوقات این فرآیندها همگی به صورت اتوماتیک انجام میشوند. این کار باعث میشود که تمامی اجزا با یک استاندارد خاص ارزیابی شوند. از طرفی کمک میکند تا از هیچ تهدید و آسیبپذیری هم چشمپوشی نشود. در این استراتژی میتوانید از threat hunting هم استفاده کنید. به طوری که تمامی خطرات را در real-time سیستم شناسایی و برطرف میکنید.
بازیابی آسیبها
بازیابی آسیبها یا همان Disaster Recovery مجموعه اقداماتی هستند که سازمان را در برابر ضرر و زیانهای ناشی از حوادث غیرمنتظره ایمن نگه میدارد. به طور کلی بازیابی آسیبها را میتوان در چگونگی ریکاوری اطلاعات، بازیابی سیستم و همچنین چگونگی راه اندازی مجدد آن خلاصه کرد. این اقدامات اغلب بخشی از استراتژیهای BCM کسب و کار محسوب میشوند. اقداماتی که کمک میکنند سازمان با حداقل زمان از کار افتادگی فرآیند بازیابی را سپری کند.
چرا امنیت اطلاعات تا این اندازه حائز اهمیت است؟
با توجه به تمامی توضیحاتی که تا اینجا دادیم به نظر خودتان چرا امنیت اطلاعات تا این اندازه برای یک سازمان اهمیت دارد؟
همان طور که واضح است دیتای داخلی یک سازمان اهمیت زیادی دارد و از طرفی نقش بسیار پر رنگی بر روی حیات خود کسب و کار هم دارد. در نتیجه اگر که آسیبی به اطلاعات وارد شود شاهد یک اثر دومینو خواهیم بود که قاعدتا پیامدهای خوشایندی به همراه ندارد. از افشای هویت سازمان گرفته تا افشای اطلاعات حیاتی کاربران و همچنین اسرار مهم کسب و کار. نادیده گرفتن امنیت دیجیتال/غیردیجیتال سازمان باعث میشود که تمامی بخشها در معرض خطر قرار بگیرند، زیرا همان طور که میدانید یک کسب و کار از دادههای مشتریان و شرکای تجاری که با آنها همکاری میکنند ساخته شده است. در نتیجه بی توجهی به امنیت اطلاعات نه تنها خود سازمان بلکه این دو مورد را هم تهدید میکنند و قاعدتا این چیزی نیست که ما به دنبال آن باشیم. از طرفی آسیبهایی که این بیتوجهی به همراه دارد تنها مختص کسب و کارهای بزرگ نیست و حتی تجارتهای نوپا و کوچک را به خطر میاندازد. پس اینجا صحبت از اندازه کسب و کار نیست مهم تمامی مجموعههایی هستند که شامل دیتا میشوند. البته این اشتباهی است که اکثر کسب و کارهای کوچک مرتکب آن میشوند – آنها تصور میکنند کوچک بودن سازمان باعث میشود که دیگر هدفی برای شکافهای امنیتی نباشند – در حالی که اینطور نیست!
فاش شدن اسرار و اطلاعات مهم یک سازمان فقط بخشی از ماجراست. این اطلاعات میتواند منجر به سرقتهای مالی و بانکی شود و علاوه بر این زندگی مشتریان و کاربران سازمان را در معرض خطر قرار دهد. از دیگر خطراتی که بی توجهی به امنیت اطلاعات به همراه دارد میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- از بین رفتن اعتماد مشتریان و شرکای تجاری
- کاهش چشمگیر درآمدها
- افزایش باور نکردنی هزینههای سازمان
- آسیب رسیدن به تصویر و ماهیت کسب و کار
- و …
پیاده سازی استراتژیهای امنیت اطلاعات کمک میکند تا از تمامی این خطرات و پیشامدها جلوگیری کنید و آنها را به حداقل برسانید.
مزایای امنیت اطلاعات برای یک سازمان
با توجه به اهمیتی که InfoSec برای سازمانها دارد قاعدتا مزایایی هم برای آنها خواهد داشت. به نظر شما این مزایا کداماند؟ در ادامه تعدادی از مزیتهای پیادهسازی این سیستم امنیتی را بررسی میکنیم:
اثربخشی و کنترل دسترسی
در بازار امروز با سیستمهای مختلفی برای دسترسی به اطلاعات سر و کار داریم. به طوری که همین موضوع دسترسی افراد غیرمجاز به دادههای حساس را محتملتر کرده است. اما InfoSec باعث شده که بتوانیم این دسترسیها را کنترل کنیم. به عنوان مثال برخی از مکانیزمهای امنیتی فیزیکی مثل اتاقهایی که دارای رمز عبور هستند تنها اجازه ورود به افراد خاص را میدهند. حتی دوربینهای امنیتی بخصوصی هم اجازه وارسی این فضاها را دارند. در کنار همه اینها مفهوم دیگری به اسم امضا دیجیتال – Digital Signature وجود دارد که هویت کاربران را مشخص میکند و اجازه میدهد به فایلهای دیجیتال و مستندات دسترسی داشته باشند.
توسعه بخش IT سازمان
بدون شک تمامی کسب و کارها و سازمانها به بخش IT نیاز حیاتی دارند. وجود همین بخش در سازمان کمک میکند تا امنیت در تمامی زیرساختها برقرار شود. همچنین تنوع ابزارهای امنیتی کمک میکند تا تمامی شکافهای امنیتی را شناسایی و برطرف کنید و علاوه بر اینها از محرمانگی، صحت و در دسترس بودن دادهها حفاظت کنید. این یکی از مهمترین اهداف شرکتهاست که در الویت قرار دارد. همچنین فراموش نکنید که تنها در صورتی که متخصصین IT و کاربران طبق قوانین و چهارچوبها عمل کنند میتوانند از خطرات احتمالی آینده دوری کنند.
پشتیبانگیری
داشتن نسخه پشتیبان کمک میکند تا در صورت بروز هرگونه مشکلی بتوانید به راحتی به دادههای اصلی برسید. به همین خاطر اینکه از هر سندی در سازمان حداقل دو کپی داشته باشید امری حیاتی و مهم است – عموما هم متخصصین امنیت پیشنهاد میکنند تا یکی از این نسخهها را خارج از محیط سازمان ذخیره کنید. بنابراین زمانی که دادهها دستکاری شوند یا در معرض سرقت قرار بگیرند میتوانید اطلاعات را بازیابی کنید. برای آرشیو کردن دیتا میتوانید از روشهای مختلفی استفاده کنید، از دیسکهای فشرده گرفته تا فضای ابری!
چهارچوب امنیتی
علاوه بر مواردی که تا اینجا بررسی کردیم InfoSec کمک میکند که پیرامون ارتباطات داخلی و خارجی بتوانید همیشه استراتژیهای امنیتی را مشخص کنید و همچنین ساختار آنها را حفظ کنید. همان طور که میدانید مشتریان و شرکای تجاری از مهمترین اجزای کسب و کار هستند. InfoSec کمک میکند تا بتوانید به کمک چهارچوبهای امنیتی دادههای آنها را حفظ کنید.
از دیگر مزیتهایی که امنیت اطلاعات به همراه دارد میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- کاهش ریسک درز اطلاعات محرمانه و حملات سیستمی
- برقراری امنیت با محدود کردن دسترسیهای غیرمجاز به دادههای حساس
- به حداقل رساندن کارافتادگی سیستم و توسعه عملکرد مفید آن
- حفظ شهرت و هویت کسب و کار
- و …
اقداماتی که عموما امنیت اطلاعات را تهدید میکنند کداماند؟
تا اینجا فقط از اقدامات امنیتی و مزیتهای آن صحبت کردیم. اما در مورد اینکه باید با این اقدامات در مقابل چه تهدیداتی دوام بیاورید صحبت نکردیم. مواردی که در ادامه معرفی میکنیم معمولترین تهدیداتی هستند که سیستمهای امنیتی را در معرض خطر قرار میدهند:
بدافزارها
بدافزارها به عنوان رایجترین رفتارهای مخرب برای سیستمهای امنیتی شناخته میشوند. بدافزارها در واقع برنامههایی هستند که با قطعه کدهای مخرب بخشهای مختلف یک سازمان را تهدید میکنند.
حمله به نقاط ضعف سیستم
فراموش نکنید که هکرها و افراد سودجو همیشه به دنبال نقاط ضعف یک سیستم هستند. همان طور که در ابتدا هم گفتیم هیچ وقت امنیت مطلق وجود ندارد و تمامی سیستمها دارای ضعفها و شکافهای امنیتی هستند. بنابراین با پیدا کردن این نقاط ضعف میتوانند به آنها حمله کنند. همچنین بد نیست بدانید که وجود این ضعفها به دلیل عدم توجه خود سازمان به مسائل امنیتی است. به عنوان مثال نیروی انسانی غیرمتخصص، پیکربندیهای اشتباه و شبکههای بدون محافظ از نمونههای رایج این نقاط ضعف هستند.
فیشینگ
فیشینگ – phishing یکی دیگر از تهدیدات امنیتی است که به کمک کلاهبرداری و تقلب الکترونیکی انجام میشود. یکی از روشهای معمول و البته کلاسیک فیشینگ سواستفاده از اعتماد کاربران به هویت یک شرکت معتبر است. به عنوان مثال این افراد با ارسال ایمیلهای مشابه به ایمیلهای شرکت، کاربران را تشویق میکنند تا بر روی لینکهای مخرب ایمیل کلیک کنند. در فیشینگ هدف سرقت اطلاعات شخصی و بانکی است.
سیستمهای آفلاین
خیلی از کاربران بر این باورند که سیستمهای آفلاین کاملا ایمن هستند. در حالی که حملاتی در دنیای دیجیتال هستند که تنها همین سیستمها را هدف قرار میدهند. به طوری که نه تنها باعث خرابی سیستم میشوند بلکه درآمد و هویت سازمان را به خطر میاندازند.
عدم وجود محرمانگی
همان طور که بارها گفتیم برخی از دادههای موجود در شرکت باید تنها در دسترس افراد قابل اعتماد و مجاز باشند. وقتی که این قانون ساده نادیده گرفته میشود کاربران غیرمجاز و سو استفادهگر خارجی از این دیتا به نفع خودشان استفاده میکنند.
تفاوت امنیت اطلاعات و امنیت سایبری در چیست؟
یکی دیگر از مفاهیمی که در دنیای امنیت با آن سر و کار داریم Cyber Security یا همان امنیت سایبری است. اکثر اوقات کاربران امنیت اطلاعات و امنیت سایبری را یکی میدانند در حالی که این دو با هم کاملا متفاوت هستند. به طور کلی میتوان گفت که امنیت سایبری مجموعهای از تکنولوژیها و فناوریهایی است که از شبکهها، سرورها، برنامه و دادهها محافظت میکند. در حالی که در InfoSec بیشترین تمرکز بر روی حفاظت از دادههای درون یک سیستم است. البته در هر دوی این مفاهیم ۳ عنصر پایهای وجود دارد که شامل محرمانگی، صحت و دسترسپذیری به دادههاست.
نتیجهگیری
همان طور که دیدید حیات یک سازمان کاملا در گرو حفاظت درست از دادههاست. همین موضوع مشخص میکند که باید تا چه اندازه برای این بخش زمان و انرژی بگذارید. در نتیجه میتوان گفت که آگاهی از امنیت اطلاعات از فاکتورهای مهمی است که تمامی کسب و کارها باید آن را در لیست اهداف خود قرار دهند – فرقی هم نمیکند کوچک باشند یا بزرگ.
پردیس برای سازمان شما راهکارهای جامع امنیت اطلاعات را پیاده سازی می کند.
برای اطلاع از این خدمات با کارشناسان ما تماس بگیرید: ۰۲۱۳۴۱۱۰۰۰۰
بدون دیدگاه