آیا تا به حال چیزی در مورد دیتاسنترهای پیش‌ساخته شنیده‌اید؟ یا حتی کلمه ماژولار به گوش‌تان خورده؟ همان طور که می‌دانید برای نگهداری و ذخیره سازی دیتاهای شخصی و تجاری به یک مخزن نیاز داریم. این مخزن با اسم دیتاسنتر شناخته می‌شود. دیتاسنترهای امروزی تنها به همان مدل‌های همیشگی و سنتی محدود نمی‌شوند و یک مدل پیش‌ساخته هم دارند که با نام ماژولار هم شناخته می‌شود. ما در این مطلب قصد داریم که در مورد دیتاسنتر پیش‌ساخته و هر چیزی که باید در مورد آن بدانید بیشتر صحبت کنیم. اگر که شما هم در مورد این مفهوم دنیای فناوری کنجکاو هستید حتما تا پایان همراه ما باشید.
دیتاسنتر چیست؟
قبل از اینکه سراغ دیتاسنتر پیش‌ساخته برویم بهتر است در ابتدا با خود مفهوم دیتاسنتر و کاربرد آن کمی بیشتر آشنا شوید. پس سوال اینجاست که دیتاسنتر دقیقا چیست؟
در ساده‌ترین حالت می‌توان گفت که دیتاسنترها مراکز فیزیکی و گاها مجازی هستند که تمامی کسب و کارها می‌توانند برای نگهداری برنامه‌ها و داده‌های حیاتی از آن‌ها استفاده کنند. همچنین بد نیست بدانید که تمامی دیتاسنترها با توجه به نیازهای کسب و کار طراحی می‌شوند. این یعنی برای ساخت دیتاسنتر علاوه بر زیرساخت‌های شبکه، منابع ذخیره سازی و فرآیندهای محاسباتی هم در نظر گرفته می‌شوند. خود یک مرکز داده‌ای از اجزای مختلفی تشکیل شده است که از این موارد می‌توانیم به روترها، سوئیچ، فایروال، سیستم‌های ذخیره سازی، سرورها و کنترلرها اشاره کنیم.
مشخصا دیتاسنترهای مدرن و سنتی تفاوت‌های چشمگیری با هم دارند. به عنوان نمونه اینکه در مدل‌های سنتی همه چیز به صورت فیزیکی و در اتاق‌های مرکز داده ذخیره می‌شدند. اما الان و در عصر مدرنی که همه چیز به فضاهای ابری وابسته شده‌اند کسب و کارها می‌توانند از طریق شبکه‌های مجازی و به کمک برنامه‌های مناسب حجم زیادی از اطلاعات مورد نظرشان را در محیط‌های MultiCloud ذخیره کنند. خوبی ماجرا اینجاست که در این حالت تمامی دیتاسنترها چه خصوصی و عمومی بهم متصل هستند و دسترسی به آن‌ها سریع‌تر و البته راحت‌تر است.
انواع مختلف دیتاسنترها
به طور کلی تمامی دیتاسنترها با توجه به فاکتورهای بخصوصی در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار می‌گیرند. به عنوان مثال اینکه به چند سازمان متصل هستند، چطور از توپولوژی‌های مرکز داده‌ای استفاده می‌کنند و حتی تکنولوژی‌های ذخیره سازی و محاسباتی آن‌ها کدام‌اند؟ با توجه به تمامی این‌ها می‌توانیم از انواع دیتاسنترها به موارد زیر اشاره کنیم:
- دیتاسنترهای سازمانی
- دیتاسنترهای مدیریت شده
- دیتاسنتر Colocation یا اشتراکی
- دیتاسنترهای ابری
دیتاسنتر سازمانی – Enterprise
این مراکز داده‌ای با توجه به نیازهای یک سازمان بخصوص و به طور کاملا اختصاصی طراحی و ساخته می‌شوند. به طوری که تنها خواسته‌های کاربران این شرکت ویژه را برطرف می‌کنند.
دیتاسنترهای مدیریت شده – Managed Services
این مدل را می‌توان به فضاهای اجاره‌ای تشبیه کرد. بدین صورت که یک کسب و کار با توجه به نیازهای خودش یک مرکز داده‌ای و تمامی زیر ساخت‌های آن را به جای خریداری اجاره می‌کند و گاها هم مدیریت آن با مجموعه‌های مستقلی هستند که این خدمات را ارائه می‌کنند.
دیتاسنترهای اشتراکی – Colocation
در دیتاسنترهای اشتراکی شرکت فضایی که بین چندین کسب و کار مشترک است را اجاره می‌کند. در این مدل مرکز داده زیرساخت‌هایی مثل خود ساختمان، سیستم خنک کننده، پهنای باند، امنیت و … در اختیارتان قرار می‌گیرند. در حالی که خود شرکت اجزای دیگری مانند سرورها، فضای ذخیره‌سازی و فایروال را تعبیه کند.
دیتاسنترهای ابری – Cloud
همان طور که از نام این مدل مشخص است اینجا تمامی فرآیندها در فضای ابری اتفاق می‌افتند. به طوری که یک سرویس دهنده ابری میزبانی اطلاعات شما را می‌کند. از این موارد می‌توانیم که سرویس دهنده وب آمازون – AWS و مایکروسافت اشاره کنیم.
دیتاسنتر پیش‌ساخته چیست؟
دیتاسنترهای پیش‌ساخته عصر جدیدی از مراکز داده‌ای هستند که تفاوت چشمگیری با روش‌های سنتی و قدیمی دارند. طراحی این مدل به شیوه‌ای است که با سر هم کردن قطعات و اجزای مورد نیاز می‌توان در لحظه و هر مکانی که اراده کنید یک پایگاه داده با قابلیت حافظه مقیاس پذیر را راه اندازی کنید. بنابراین و با توجه به این توضیح می‌توان Modular Data Center را به شیوه زیر تعریف کرد:
دیتاسنتر پیش‌ساخته یا همان ماژولار(Modular) به مراکز داده‌ای قابل حمل گفته می‌شود. یعنی هر جا و هر زمان که به یک مرکز داده نیاز داشته باشید می‌توانید این پایگاه داده‌ای را سرهم کنید. این نوع سیستم شامل ماژول‌ها و مولفه‌هایی با اهداف مهندسی می‌باشد. این مدل قابلیت مقیاس‌پذیری و همچنین امکاناتی مثل خنک کنندگی و منابع تغذیه قدرتمند را در اختیار کاربران می‌گذارد.
دیتاسنترهای ماژولار دو مدل رایج دارند:
- دیتاسنترهای کانتینر یا Portable
در مدل کانتینر همان طور که از نام آن مشخص است تمامی زیرساخت‌ها و اجزایی که برای راه اندازی یک مرکز داده‌ای نیاز است در یک محفظه قرار می‌گیرند – البته اینجا نیاز مشتری در الویت است و تمامی قطعات با توجه به همین موضوع انتخاب و سرهم می‌شوند. در نهایت و بعد از کنار هم چیدن و پیکربندی اجزا، دیتاسنتر به محل مورد نظر مشتری منتقل می‌شود. این سیستم قابل حمل شامل تمامی قطعات از جمله اجزای خنک کننده قوی، منابع تغذیه، زیرساخت‌های کنترل دما و سیستم‌های مدیریت می‌شود.
استفاده از این مدل باعث می‌شود که تا حد زیادی در فضا صرفه جویی کنید. همچنین از آن جایی که این مدل‌ها کاملا ضد گرد و غبار، مقاوم در برابر آب و همچنین مقاوم در برابر شوک‌های الکتریکی هستند برای محیط‌هایی با شرایط سخت گزینه مناسبی هستند. از همه مهم‌تر اینکه این دیتاسنترها فضای کمی می‌گیرند و کوچک هستند – در نتیجه می‌توانید به راحتی آن‌ها را از یک مکان به مکان دیگر منتقل کنید.
- مدل بعدی از دیتاسنترهای پیش‌ساخته مدلی ترکیبی است. به گونه‌ای که اینجا چند محفظه(کانتینر) استاندارد با نیازهای کاربر به صورت هماهنگ و در کنار هم در یک مکان قرار می‌دهند. در این مدل هدف افزایش کارایی و بهره‌وری بیشتر مرکز داده است.
نکته: برخلاف مرکز داده‌های کانتینری در مرکز داده ماژولار خبری از محدودیت‌هایی مثل کمبود جا برای قفسه و رک‌ها نیست. همچنین فضای زیاد کمک می‌کند تا متخصصین IT به راحتی فعالیت‌های خودشان را انجام دهند و نگهداری و مدیریت سیستم هم راحت‌تر است.
همچنین به دلیل انعطاف‌پذیری، استفاده آسان و البته توسعه بهینه از مراکز داده‌ای ماژولار در کسب و کارهای dot-com به وفور استفاده می‌شود. استفاده از این مراکز داده‌ای به قدری رایج شده است که انتظار می‌رود تا چند سال آینده کمتر از مرکز داده‌های سنتی بشنویم و بیشترِ سهم بازار را به مرکز داده‌های پیش‌ساخته واگذار کنند.
مزایای دیتاسنترهای پیش‌ساخته کدام‌اند و چرا باید از یک دیتاسنتر ماژولار استفاده کنید؟
با وجود دیتاسنترهای سنتی چرا باید از این مدل جدید استفاده کنیم؟ این مدل چه مزیت‌ها و قابلیت‌های جدیدی را در اختیار کاربران می‌گذارد؟ از مزیت‌های دیتاسنتر ماژولار می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
مقیاس پذیر بودن
یکی از مهم‌ترین مزیت‌هایی که این سیستم پایگاه داده جدید به همراه دارد قابلیت مقیاس پذیر بودن آن است. این یعنی تمامی زیرساخت‌های موجود با توجه به نیازمندی‌های IT حال حاضر می‌توانند به راحتی توسعه پیدا کنند و البته اجزای جدیدی هم به سیستم اضافه شوند. همین موضوع به طور چشمگیری هزینه‌ها را کاهش می‌دهد و البته باعث می‌شود تا به بهترین شکل از منابع استفاده کنید.
قابل تغییر
مورد بعدی قابل تغییر بودن ماژول‌های موجود در سیستم است. به این معنی که می‌توانید تنظیمات تمامی اجزا را با توجه به انتظارات سازمان مجددا پیکربندی کنید – این قابلیت تغییر باعث می‌شود که کل سیستم انعطاف‌پذیری بهتری داشته باشد.
قابل حمل
همان طور که تا اینجای متن گفتیم بارزترین ویژگی این مرکز داده‌های پیش‌ساخته قابل حمل بودن آن‌هاست. این موضوع جدای از دسترسی راحت باعث می‌شود که حتی درک زیرساخت‌ها برای کاربر ساده‌تر باشد و البته نصب، راه اندازی، پیکربندی و حتی بروز رسانی را آسان‌تر می‌کند. همه این‌ها باعث می‌شود که در وقت و هزینه صرفه‌جویی شود.
جایگزینی راحت قطعات
از دیگر مزیت‌های این سیستم‌های مدرن می‌توانیم به قابلیت جایگزینی راحت و بدون دردسر قطعات آن اشاره کنیم. یعنی هر زمان که قطعه‌ای دچار خرابی و مشکل شود برای تعمیر و حتی جابجایی می‌توان آن را از سیستم خارج کرد – بدون اینکه نیازی باشد کل سیستم از کار متوقف شود.
به حداقل رساندن خرابی‌ها
ماهیت قابل حمل بودن این سیستم‌ها اجازه می‌دهد که بیشتر فرآیندها در خود کارخانه انجام شوند – فرقی هم نمی‌کند قبل از تحویل قطعات باشد(مثل کابل کشی تجهیزات) یا بعد از تحویل(مانند تعمیرات اجزای منبع تغذیه) آن‌ها. همین موضوع باعث می‌شود که خسارات و خرابی تجهیزات به حداقل برسد.
از دیگر مزیت‌های این سیستم می‌توانیم به موارد زیر هم اشاره کنیم:
- تمامی قطعات ماژولار با قالبی استاندارد طراحی و ساخته شده‌اند که این باعث می‌شود ساخت آن‌ها ساده‌تر و البته هزینه‌ها هم کمتر شوند.
- این مدل کمک می‌کند تا استراتژی‌های ریکاوری حال حاضرتان را توسعه دهید.
- استفاده از جریان هوای بیشتر کمک می‌کند تا در این مراکز داده‌ای ماژولار بتوانید در هر کابینت بیش از ۲۰ کیلو وات بر ساعت قدرت داشته باشید.
- عملکرد این مدل نسبت به مدل‌های قدیمی و استاتیک چندین برابر بهتر است و همان طور که گفتیم برای توسعه این عملکرد می‌توانید به راحتی قطعات مجزای بیشتری به آن اضافه کنید.
- این مدل نسبت به مدل استاتیک قدیمی در انرژی هم صرفه جویی بیشتری می‌کند. در حالی که مدل‌های سنتی باید تمامی توان خودشان را برای خنک کردن سیستم و مدیریت محیط فیزیکی می‌گذاشتند.
- و در آخر اینکه اینجا می‌توانید با اجزای مجزا و بیشتری که به سیستم اضافه می‌کنید علاوه بر عملکرد بهتر به قدرت محاسباتی بیشتری هم دسترسی داشته باشید.
چرا دیتاسنترها برای یک کسب و کار حیاتی هستند؟
همان طور که متوجه شدید دیتاسنترها جایی برای انجام فعالیت‌های محاسباتی و شبکه‌ای هستند. مکانی که وظیفه جمع‌آوری، ذخیره، پردازش و همچنین تجزیه و تحلیل داده‌های حیاتی یک کسب و کار را بر عهده دارد. جدای از این‌ها، دیتاسنترها وظیفه پشتیبان‌گیری و بازیابی اطلاعات را نیز بر عهده دارند. همچنین میزبانی سایت‌ها، ایمیل‌ها و سرویس‌های پیام فوری نیز بر دوش آن‌هاست. بد نیست بدانید که این سیستم‌ها با پشتیبانی از قابلیت‌های ابری، تراکنش‌های تجارت الکترونیک را نیز انجام می‌دهند – به طوری که حتی جوامع کوچک گیمینگ هم برای مدیریت فعالیت‌های آنلاین‌شان به این مراکز داده‌ای نیاز دارند! مرکز داده‌ها با اتصال شبکه‌های ارتباطی به یکدیگر باعث می‌شوند کاربر نهایی به سادگی و به صورت ریموت به داده‌های مورد نظرش دسترسی داشته باشد.
اما سوال اینجاست که چرا اصلا به دیتاسنترها نیاز داریم؟
از آن جایی که تمامی کسب و کارها، از آموزشی گرفته تا سازمانی و دولتی همگی هر روز حجم زیادی از داده‌ها را تولید می‌کنند قاعدتا به فضایی برای مدیریت درست و بهینه آن‌ها نیاز دارند. دیتاسنترها دقیقا همین فضایی هستند که از آن صحبت می‌کنیم. فراموش نکنید که تنها در صورتی می‌توانید تجزیه و تحلیل مناسبی از داده‌های جمع‌آوری شده کسب و کارتان داشته باشید که بتوانید در قدم اول به خوبی آن‌ها را جمع آوری و البته مدیریت کنید. همچنین با توجه به اهمیتی که دیتا در عصر حاضر دارد می‌توان نتیجه گرفت که حیات یک کسب و کار هم در گرو همین داده‌هاست. از طرفی مدیریت صحیح داده‌ها بروز شکاف‌های امنیتی و سرقت اطلاعات را به حداقل می‌رساند. بنابراین اگر که می‌خواهید شهرت و آوازه خوبی داشته باشید، به راحتی دسترسی به امکانات‌تان را برای کاربران فراهم کنید، نسبت به رقبایتان چند قدمی جلوتر باشید و از همه مهم‌تر درآمد خوبی کسب کنید باید از دیتاسنترها استفاده کنید.
البته موضوعی که خیلی از کاربران را نگران می‌کند قابل اطمینان بودن این سیستم‌هاست. به این خاطر که در دنیای تجارت الکترونیک امروزی وقفه و توقف فرآیندها مساوی است با شکست!
خوشبختانه اکثر سرویس‌دهندگان مراکز داده‌ای سعی می‌کنند تا به صورت ۲۴ ساعته و البته ۷ روز هفته در دسترس باشند. این کمک می‌کند تا در صورت بروز هر گونه مشکلی بتوانید به سراغ نیروی پشتیبانی بروید. جدای از این، کیفیت زیرساخت‌های نرم افزاری و سخت افزاری باعث می‌شود که این مشکلات احتمالی به حداقل برسند. به همین خاطر است که این شرکت‌ها از بهترین سیستم‌های خنک کننده، رک‌ها، پشتیبان‌گیری، سرورها، سیستم‌های برق پشتیبان، سوئیچ‌ها و … استفاده می‌کنند.
همه این‌ها باعث می‌شوند که مراکز داده‌ای به چیزی بیشتر از فضاهای ذخیره سازی تبدیل شوند. امروزه از این فضاها به عنوان دارایی‌های ارزشمند یک کسب و کار یاد می‌شود که نه تنها هویت کسب و کار بلکه اعتماد مشتریان را حفظ می‌کند.
بدون دیدگاه